22 lutego 2021 r., Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków w Przemyślu w wyniku postępowania administracyjnego przeprowadzonego z urzędu wpisał do rejestru zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego pod numerem rejestru A - 1714 budynek w Leżajsku przy ul. Sanowej 2.
Budynek ten wybudowany został w pocz. XX w., przed 1910 rokiem. Jest to obiekt murowany z cegły, otynkowany z bogatym detalem architektonicznym podkreślonym przez pozostawienie w nietynkowanej cegle, parterowy z dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną.
Stanowi przykład budynku charakterystycznego dla zabudowy przedmieść Leżajska, która wykształciła się w pierwszych dziesięcioleciach XX w. i dokumentuje poziom kultury materialnej dużej części mieszkańców Leżajska.
Ponadto ma on cenną wartość historyczną dla miasta Leżajska, jako miejsce urodzin i dom rodzinny znanego poety Tadeusza Hollendra, o czym informuje tablica na elewacji frontowej.
Tadeusz Hollender (ur. 30 maja 1910 r.) bardzo wcześnie – już pod koniec gimnazjum zaczął pisać wiersze, a jego debiut literacki przypada na rok 1928 – rok jego rozpoczęcia studiów. Do 1939 r. wydał dwa tomiki wierszy i powieść satyryczną W czasie II wojny światowej współpracował z Biurem Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK, był też jednym z autorów prasy podziemnej. Aresztowany w 1943 r. trafił na Pawiak, został rozstrzelany 31 maja 1943r.
Tablica pamiątkowa widniejąca na fasadzie budynku została odsłonięta w 1966 r. dzięki staraniom miejscowego nauczyciela Józefa Depowskiego oraz lokalnych władz.
Przez wiele lat budynek pozostawał niezamieszkały, narażony na dewastację z powodu braku zabezpieczenia przed niepowołanymi osobami oraz warunkami atmosferycznymi.
Obecnie, dzięki staraniom nowych właścicieli i ich zaangażowaniu w przeprowadzenie prac remontowych, pojawiła się realna możliwość przywrócenia temu obiektowi właściwego mu miejsca w krajobrazie miasta.
Fot. A. Mikrut WUOZ z/s w Przemyślu
