Konserwacja ołtarza z kościoła w Kosinie

Drewniany, niewielki  kościół  filialny pw. św. Sebastiana położony w centrum wsi w oddaleniu od kościoła parafialnego, na kościelisku otoczonym głęboką fosą, parkanem i starodrzewiem, będący od lat 70-tych pod ochroną konserwatorską kryje w sobie wiele ciekawych zagadek, odkrywanych  w trakcie prac remontowych  i  konserwatorskich jakie prowadzone są od 2018 roku. Dotychczas wykonano m.in. remont dachu, podwalin i ścian, rozpoczęto konserwację polichromii ściennej.  W 2021 roku rozpoczęto dzięki uzyskanym dofinansowaniem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dofinansowaniem WKZ w Przemyślu prace konserwatorskie ołtarza głównego pochodzącego  zapewne z k. XVI /pocz. XVII w, zakupionego  na pocz. XVIII w  przez parafian z Kosiny z kościoła parafialnego w sąsiedniej Wysokiej Łańcuckiej.

                Ołtarz jest kompilacją późnorenesansowej struktury i ornamentyki, wzbogaconą elementami barokowymi -  kilkoma obrazami olejnymi malowanymi na podobraziach drewnianych z  XVII i XVIII w oraz obrazem (pł/olej)  Św. Sebastiana w polu głównym malowanym przez  rzeszowskiego artystę Jana Tabińskiego w 1864 r. W zwieńczeniu ołtarza  znajduje się obraz Św. Rozalia, której postać  często towarzyszy wizerunkom Św. Sebastiana jako orędowniczki w chorobach zakaźnych. Antepedium ołtarza w tylu regencyjnym pochodzi zapewne z 2 ćw. XVIII w. Po rozpoczęciu prac konserwatorskich stwierdzono zły stan zachowania ołtarza i występowanie wielu ciekawych i wymagających rozwiązania problemów. Ołtarz wymaga przeprowadzenia badań i ustalenia szczegółów postępowania konserwatorskiego, m.in. ustalenia zakresu występowania laserowanych srebrzeń. Ornamentyka ołtarza posiada liczne ubytki wymagające wykonania uzupełnień,  w tym wykonania wg analogicznych wzorów snycerskich aplikacji na impostach pod kolumnami pola głównego. Podczas prac odkryto spod przemalowań na profilach prostych oraz wśród ornamentyki okuciowej liczne pasowe ornamenty wykonane w technice pozłotniczej z gęstą mięsistą arabeską (na złotym tle nałożona czarna warstwa glinki która jest zeskrobywana wg  formy motywu ornamentu co pozwala na osiągnięcie precyzji  ostrych linii styku pomiędzy czernią a złotem). Technika ta używana była m.in. w ramiarstwie i stosowana była np. w obramieniach ikon karpackich z XVI w. Prace przy konserwacji ołtarza będą trwać do końca 2021 roku. Efekty końcowe zapewne zostaną przez nas udostępnione a w przyszłości kościół będzie użytkowany przez parafię i odwiedzany przez turystów.

Fot. Marta Nikiel, Bartosz Podubny WUOZ Przemyśl