Lista Światowego Dziedzictwa Unesco

Lista światowego dziedzictwa została ustanowiona na mocy Konwencji w sprawie ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu dnia 16 listopada 1972 r. Miejsca wpisane na Listę światowego dziedzictwa wyróżnia "wyjątkowa uniwersalna wartość" dla całej ludzkości. Światowe dziedzictwo ma przedstawiać różnorodność kulturalną i bogactwo natury wszystkich regionów świata.

Na Liście światowego dziedzictwa UNESCO znajduje się 16 miejsc z terenu Polski, w tym 2 wpisy dotyczą obiektów zabytkowych z Podkarpacia, w sumie 6 zabytków:

Kościoły drewniane południowej Małopolski:

  • Binarowa,
  • Blizne,
  • Dębno,
  • Sękowa,
  • Haczów
  • Lipnica Murowana

Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat – wpis seryjny, transgraniczny:

  • cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych (Polska),
  • cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu (Polska),
  • cerkiew pw. św. Paraskiewy w Kwiatoniu (Polska),
  • cerkiew Opieki Bogurodzicy w Owczarach (Polska),
  • cerkiew pw. św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku (Polska),
  • cerkiew pw. św. Paraskiewy w Radrużu (Polska),
  • cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Smolniku (Polska),
  • cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Turzańsku (Polska),
  • cerkiew św. Jerzego w Drohobyczu (Ukraina),
  • cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Jasinie (Ukraina),
  • cerkiew św. Dymitra w Matkowie (Ukraina),
  • cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Potyliczu (Ukraina)
  • cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Rohatynie (Ukraina),
  • cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Werbiążu Niżnym (Ukraina),
  • cerkiew św. Michała Archanioła w Użoku (Ukraina),
  • cerkiew św. Trójcy w Żółkwi (Ukraina).

Pełna lista miejsc wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce:

  • Historyczne centrum Krakowa (wpis 1978);
  • Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni (wpis 1978, 2013);
  • Belovezhskaya Pushcha / Puszcza Białowieska (wpis 1979, 1992, 2014);
  • Auschwitz Birkenau, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady /1940-1945/ (wpis 1979);
  • Historyczne centrum Warszawy (wpis 1980);
  • Stare miasto w Zamościu (wpis 1992);
  • Miasto średniowieczne w Toruniu (wpis 1997);
  • Zamek krzyżacki w Malborku (wpis 1997);
  • Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy (wpis 1999);
  • Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy (wpis 2001);
  • Kościoły drewniane południowej Małopolski: Binarowa, Blizne, Dębno, Sękowa, Haczów, Lipnica Murowana (wpis 2003);
  • Muskauer Park / Park Mużakowski (wpis 2004);
  • Hala Stulecia we Wrocławiu (wpis 2006);
  • Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat (wpis 2013);
  • Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach (wpis 2017)
  • Krzemionkowski region prehistorycznego górnictwa krzemienia pasiastego (wpis 2019)

*opracowanie merytoryczne -  Narodowy Instytut Dziedzictwa